Hieronder enige uitleg van wat deze methode inhoud en waar het voor dient.
In de prille beginfase van een pup zijn ogen en oren nog dicht en het verteringsstelsel werkt matig. Deze laatste wordt gestimuleerd doordat de moeder de pups likt over buik en geslachtsdelen. De pups kunnen nu alleen ruiken, zuigen en kruipen. Hun lichaamstemperatuur regelen ze door dicht tegen elkaar aan te kruipen of tegen moeder aan te kruipen.
Tijdens deze eerste weken van immobiliteit, hebben onderzoekers geconstateerd dat deze nog onderontwikkelde honden gevoelig zijn voor een beperkt aantal stimuli waaronder thermische, tactiele, beweging en voortbeweging prikkels.
Het eerste onderzoek was op muizen. Door hen de eerste 5 tot 10 dagen steeds drie minuten van de groep te scheiden zakte hun lichaamstemperatuur beneden de normale waarden. Deze kleine vorm van stress is voldoende om hormonale, bijnier- en hypofysaire systemen te stimuleren.
Toen dezelfde dieren als volwassenen opnieuw waren getest, bleken ze stress bestendiger dan hun nestgenoten die de vroege neurologische stimulatie niet hadden gehad. Ook bleken de aan ENS blootgestelde dieren beter bestand tegen infectieziekten en bepaalde vormen van kanker dan hun nestgenoten en tegen terminale uithongering en langdurige blootstelling aan kou.
Uit onderzoek bij honden en katten is gebleken dat de dieren die ENS ondergingen sneller geslachtsrijp waren en een beter probleemoplossend vermogen hadden.
Specifieke informatie over optimale stresshoeveelheden om dieren zowel psychologisch als fysiologisch te laten verbeteren is er niet. Het is wel duidelijk dat stress waarde heeft. Een bepaalde hoeveelheid stress die voor de een prima is, kan bij de ander juist de ontwikkeling vertragen. ENS kan resultaat hebben als je ze met de nodige voorzichtigheid toepast.
Stimulatie methoden
Amerikaanse militairen hebben in een hondenprogramma een methode gevonden wat hedendaags nog steeds een leidraad vormt voor wat werkt. Zij ontwikkelden het stimulatieprogramma ‘Bio Sensor’ later bekend als ‘Superdog’ om prestaties van hun werkhonden te verbeteren.
Dit was ook hoe ik voor het eerst met deze methode in aanraking kwam, jaren geleden toen ik als kind uren verslond met ‘ National Geographic’ en ‘Animal Planet’. Ik zag hoe ze deze methode toepasten op een nest met herder pups en aan hand van die testen later een keuze maakten welke pups in het vak werden ingezet. Toen ik bij een collega fokker (Hawbucks) deze methode weer voorbij zag komen leek het mij ook interessant om toe te passen. Tenslotte zal ik zelf mijn honden gaan inzetten als therapiehond en zullen ze ook blootgesteld gaan worden aan stress situaties. Mijn insteek is, hoe meer ik ze in hun prille begin mee geef hoe beter bestand tegen stress in de toekomst.
Er zijn uiteindelijk vijf stimulatie oefeningen ontwikkeld. Ze dienen per pup, 1 keer per dag toegepast te worden. Alle vijf de oefeningen dienen achter elkaar uitgevoerd te worden, je past ze dus eerst alle vijf bij pup één toe en vervolgens bij pup twee enzovoort. Het gaat om de volgende oefeningen:
- Tactiele stimulatie (tussen tenen)
- Hoofd loodrecht houdend
- Hoofd naar beneden houden
- Achterover positie
- Thermische stimulatie
Tactiele stimulatie
Je houdt de pup in een hand vast en stimuleert (kietelt) de pups tussen zijn tenen op een willekeurige voet met een wattenstaafje. De pup hoeft het niet zichtbaar te voelen. Stimulatietijd 3-5 seconden.
Hoofd loodrecht houdend
Met twee handen wordt de pup in rechte positie gebracht steunend met zijn pootjes op de grond, zodat zijn hoofd loodrecht boven zijn staart staat. Dit is een opwaartse positie. Stimulatietijd 3-5 seconden.
Hoofd loodrecht naar beneden
Houdt de pup stevig met twee handen ondersteboven vast. De kop wijst naar beneden. Stimulatietijd 3-5 seconden.
Rugligging
Hou de pup zo vast dat zijn rug rust op beide handpalmen met zijn snuit naar het plafond gericht. De pup mag gedurende de oefening slapen. Stimulatietijd 3-5 seconden.
Thermische stimulatie
Gebruik een vochtige handdoek die tenminste 5 minuten in de koelkast heeft gelegen. Plaats de pup met zijn voetjes naar beneden op de handdoek. Stimulatietijd 3-5 seconden.
Deze vijf oefeningen produceren neurologische stimulaties die van nature niet in dit vroege stadium van het leven voorkomt.
Belangrijk is:
Herhaal ze niet vaker dan 1 keer per dag en verleng de stimulatietijd niet. Overmatige stimulatie kan een nadelig effect hebben. Deze oefeningen beïnvloeden het neurologisch systeem doordat deze stimulaties eerder voorkomen dan normaal, met als resultaat een verhoogde capaciteit die later zal bijdragen het verschil in prestaties te maken. Deze oefeningen zijn geen vervanging van socialisatie of andere oefeningen.
Vijf voordelen van deze stimulatie die bij honden zijn waargenomen
- Verbeterde cardiovasculaire prestaties (hartslag)
- Sterkere hartslag
- Sterkere bijnieren
- Stressbestendiger
- Grotere weerstand tegen ziekten
Uit tests is gebleken dat de gestimuleerde pups actievere en meer verkennend zijn dan de niet gestimuleerde nestgenoten. In probleemoplossende tests zoals een doolhof met omleidingen, werden de niet-gestimuleerde pups extreem opgewonden, zeurden veel en maakten veel fouten. Hun gestimuleerde nestgenoten waren minder gestoord of boos door testomstandigheden en wanneer vergelijkingen werden gemaakt, waren de gestimuleerde nestgenoten kalm in de testomgeving, maakten ze minder fouten en gaven ze slechts af en toe een noodgeluid als ze gestrest waren.
Socialisatie
Terwijl elk dier groeit en zich ontwikkelt, zijn drie soorten stimulatie geïdentificeerd die invloed hebben op en invloed hebben op hoe het zich zal ontwikkelen en als een individu zal worden gevormd. De eerste fase wordt vroege neurologische stimulatie genoemd en de tweede fase wordt socialisatie genoemd.
Onderzoekers stellen dat gebrek aan adequate socialisatie van alle soorten over het algemeen resulteert in onaanvaardbaar gedrag en vaak leidt tot ongewenste agressie, buitensporigheid, angstgevoelens, seksuele ontoereikendheid en onverschilligheid jegens partners.
De derde en laatste fase in het proces van groei en ontwikkeling wordt verrijking genoemd. Het heeft geen tijdslimiet, en ter vergelijking met de eerste twee, bestrijkt het een zeer lange tijdsperiode. Verrijking is een term die de positieve som is gaan betekenen van ervaringen die een cumulatief effect hebben op het individu. Verrijkingservaringen kunnen allerlei interessante, nieuwe en opwindende ervaringen zijn met regelmatige gelegenheden om ze vrijelijk te onderzoeken, manipuleren en ermee te interageren.
Conclusie van het onderzoek
Als fokker kan je profiteren van deze info om prestaties te verbeteren. Genetica zijn over het algemeen goed voor 35% van de prestaties, maar de resterende 65% (management, training, voeding) kan het verschil maken.
Zowel ervaring als onderzoek hebben de gunstige effecten aangetoond die kunnen worden bereikt via vroege neurologische stimulering, socialisatie en verrijkingservaringen. Elk werd gebruikt om de prestaties te verbeteren en om de verschillen tussen individuen, hun trainbaarheid, gezondheid en potenties te verklaren.
Ik ben benieuwd of ik hier met de tijd ook duidelijke verschillen kan waarnemen met de keren dat ik het niet heb toegepast. Het effect van de verhoging van de stressbestendigheid is voor mij het meest van belang in het kader van de inzet als therapiehond.
De bron van het artikel waar ik een groot gedeelte van heb overgenomen is www.breedingbetterdogs.com